ENFLASYON DÜZELTMESİ YILLIK VE VERGİSİZ OLMALIDIR.
Enflasyon düzeltmesi, enflasyonist etkiler ve paranın satın alma gücündeki değişmeler nedeniyle gerçek durumu ifade etmeyen mali tabloların, gerçek durumu ifade eder hale gelmesi amacıyla enflasyonist etkilerden arındırılarak düzeltme işlemine tabi tutulmasıdır.
Diğer bir ifade ile mali tablonun ait olduğu tarihteki satin alma gücü cinsinden hesaplanmasıdır.
Yüksek enflasyonlu bir ekonomide, faaliyet sonuçlarının ve finansal durumun enflasyon düzeltmesi yapılmaksızın yerel para biriminde raporlanması anlamsızdır.
Mali tabloların satin alma gücü cinsinden hesaplanarak doğru ve güvenilir bilgiler vermesi amacıyla enflasyon düzeltmesi yapmak mali tablo kullanıcılarının (Yatırımcılar, Borç verenler, tedarikçiler, kamu, vd, sgk ve diğerleri) doğru karar vermeleri için zorunludur.
-ENFLASYON DÜZELTMESİ SONUCU OLUŞAN KÂR VERGİLENDİRİLMEMELİ, ZARAR İSE ZARAR OLARAK KABUL EDİLMEMELİDİR
*Doğmamış Kar nedeniyle Vergi Yükü Artışı*: Enflasyon düzeltmesi sonrası varlıkların artışından kaynaklı kâr nedeniyle, şirketler daha yüksek vergi ödemek zorunda kalabilecektir. Herhangi bir alım-satım olmadan düzeltme nedeniyle gerçekte doğmamış kar üzerinden vergi hesaplanması hakkaniyetli olmayacaktır.
Yüksek enflasyon nedeniyle işletmeler faaliyetini özsermayeleri ile yürütemez hale gelmiş ve yabancı kaynaklara ihtiyaç duymaktadır. Bu durumda varlıklarını, borç ile karşılayan işletmelerin çoğu 2024 ve müteakip yıllarda geçici vergi dönemlerinde mali tablolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutması sonucu kâr etkisi yaratacak ve bu kâr üzerinden vergi hesaplanacaktır.
Enflasyon düzeltmesi sonucu, işletmelerin henüz elde etmediği düzeltme nedeniyle kazançlarından talep edilen bir vergi olması, yüksek enflasyon nedeniyle dar boğaza düşen işletmelere ciddi bir vergi yükü oluşturmaktadır.
Ülkemizdeki Yüksek enflasyon nedeniyle satin alma gücünü fazlasıyla kaybeden işletmeler faaliyetini yürütemez halde iken, birde enflasyondan kaynaklanan Vergi etkisi nedeniyle bir çok işletme faaliyetine son vermek veya iflas etmek zorunda kalacaktır.
Enflasyon düzeltmesi mali tabloların bulunduğu dönemdeki satin alma gücüne göre yılda bir kez hesaplanması gereklidir. Ancak Enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan kâr üzerinden vergi hesaplanmamalı, zarar oluşması halinde ise zarar olarak Kabul edilmemesi gerekmektedir.
2-GEÇİCİ VERGİ DÖNEMLERİNDE ENFLASYON DÜZELTMESİ UYGULANMASI HALİNDE OLASI RİSKLER
*Karlılıkta Dalgalanma Riski*:Enflasyon düzeltmesi yılda 1 kez hesap dönemi sonunda oluşacak mali tablolara uygulanmalıdır. Normal Hesap dönemi 1 ocak-31 aralık mali tabloları bir bütün olup, geçici vergi dönemlerinde Enflasyon düzeltmesi, şirketin kârlılığında ani ve beklenmedik değişikliklere neden olabilir. Bu, yatırımcılar ve paydaşlar için belirsizlik yaratabilir.
*Finansal Planlama Zorlukları*:Geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi uygulanması durumunda Şirketlerin finansal planlama ve bütçeleme süreçlerini karmaşık hale getirebilir. Enflasyon düzeltmesi sonrası geçici vergi dönemleri arasında kârlılıktaki ani dalgalanma mali tabloların öngörülebilirliğini azaltabilir.
*Maliyet ve İş Yükü Artışı*:Geçici vergi dönemlerinde Enflasyon düzeltmesi yapmak, işgücünün maliyetinin yüksek olduğu bu dönemlerde ek maliyetler ve iş yükü gerektirir. Muhasebe ve finans departmanlarının bu işlemleri yapabilmesi için ekstra kaynaklar ayrılması gerekebilir.
*Raporlama Karmaşıklığı*:Geçici vergi dönemlerinde Enflasyon düzeltmesi yapmak, Yıl içerisinde birden fazla düzeltme yapıldığı taktirde kârlılıktaki dalgalanma nedeniyle, Enflasyon düzeltmesi sonrası finansal raporlamada karmaşıklık artabilir. Bu durum, finansal analizlerin ve karşılaştırmaların zorlaşmasına ve kargaşaya neden olabilir.
SONUÇ OLARAK ÖNERİLERİMİZ;
Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Mali Tabloların Güvenilirliği Ve Gerçeği Yansıtması İçin Enflasyon Düzeltmesi Zorunludur.
Ancak Hesap Dönemi Sonunda Yılda 1 Kez Uygulanmalı Ve Düzeltme Sonrası Oluşan Kâr Vergilendirilmemeli, Zarar oluşması halinde ise, Zarar Olarak Kabul Edilmemelidir.